Προτού επιβιβαστείτε οικογενειακώς στο αυτοκίνητο για να ταξιδέψετε, καλό είναι να έχετε φροντίσει μερικά πράγματα…

ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΠΟΥΡΝΑΡΑΚΗ

Πριν φύγουμε για ένα ταξίδι είναι απαραίτητο να κάνουμε κάποιες ενέργειες ούτως ώστε να σιγουρευτούμε ότι το όχημα με το οποίο πρόκειται να ταξιδέψουμε είναι σε καλή κατάσταση. Πρώτα απ’ όλα κοιτάμε στο βιβλίο συντήρησης αν το αυτοκίνητό μας χρειάζεται service. Μερικά σύγχρονα αυτοκίνητα το ζητούν και μόνα τους με σχετική ένδειξη στο ταμπλό.

Αν βρισκόμαστε κοντά στα χιλιόμετρα της προγραμματισμένης συντήρησης καλύτερα να το επισπεύσουμε παρά να το καθυστερήσουμε. Αν όχι, ελέγχουμε μήπως απαιτείται αλλαγή λαδιών ή συμπλήρωση από τον ειδικό δείκτη. Αφού ανοίξαμε το κάλυμμα στο χώρο του κινητήρα ας κάνουμε και τις υπόλοιπες δουλειές. Μια ματιά στο καθαριστικό τζαμιών, στο υγρό των φρένων και στις ασφάλειες ούτε ώστε να γνωρίζουμε που βρίσκονται ειδικά οι εφεδρικές.

Επιπλέον έλεγχος στο υγρό πλήρωσης του ψυγείου σε τι στάθμη βρίσκεται. Μια ματιά κάτω από το αυτοκίνητο αρκεί για να διαπιστώσουμε αν υπάρχει διαρροή λαδιού ή ψυκτικού. Εννοείται πως αν έχουμε σχετικές ενδείξεις ή υποψιαζόμαστε κάτι τέτοιο, δεν ταξιδεύουμε προτού επισκευάσουμε τη ζημιά σε κάποιο συνεργείο. Ελέγχουμε την κατάσταση των ελαστικών, αν θέλουν άλλαγμα δεν το αναβάλλουμε. Κοιτάμε την επιφάνεια των ελαστικών προσεκτικά μήπως έχει μπει κάποιο καρφί αλλά το λάστιχο δεν έχει ξεφουσκώσει. Μπορεί να είναι μια οριακή κατάσταση και το ελαστικό να μη χάνει αέρα στις μικρές διαδρομές χωρίς φορτίο στην πόλη. Όμως μόλις φορτώσουμε το αυτοκίνητο και βγούμε στην Εθνική Οδό το ελαστικό θα ζεσταθεί και ίσως χάσει τον αέρα του.
Σε κάθε περίπτωση ελέγχουμε τις πιέσεις των ελαστικών μόνο όταν αυτά είναι κρύα (σ.σ: όταν ζεσταίνονται τα ελαστικά η πίεση του αέρα αυξάνεται κατά πολύ) και φροντίζουμε να τις αυξήσουμε σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή όταν πρόκειται να ταξιδέψουμε με φορτωμένο αυτοκίνητο.

Καθαρίστε τα τζάμια!

Ελέγχουμε τα μάκτρα των υαλοκαθαριστήρων και τα αντικαθιστούμε αν χρειάζεται. Εφόσον μας πιάσει βροχή στο δρόμο είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε καλά και οι υαλοκαθαριστήρες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σ’ αυτό. Ακόμη και να μην βρέξει όμως κάτι απρόβλεπτο μπορεί να μας υποχρεώσει να ενεργοποιήσουμε τους υαλοκαθαριστήρες φροντίζουμε λοιπόν να είναι σε καλή κατάσταση. Καθαρίζουμε τον εσωτερικό χώρο του αυτοκινήτου και ειδικά τα τζάμια. Είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε καθαρά έξω ειδικά τη νύχτα ή σε συνθήκες μειωμένης ορατότητας. Επιπλέον ένα καθαρό περιβάλλον κάνει ευχάριστη την παραμονή μας στο εσωτερικό του αυτοκινήτου και αποτρέπει μικροεντάσεις που δημιουργούν συμβιβασμούς στην ασφάλεια.
Σιγουρευόμαστε πως το φαρμακείο του αυτοκινήτου είναι επικαιροποιημένο, έχουμε τρίγωνο, λειτουργικό πυροσβεστήρα και ανακλαστικό γιλέκο.
Τέλος ελέγχουμε το σύστημα κλιματισμού καθώς η λειτουργία του είναι σημαντική για την ασφάλειά μας. Είναι αδύνατον να ταξιδέψουμε στην Εθνική Οδό χωρίς ψύξη/θέρμανση και αν επιχειρήσουμε να έχουμε ανοικτά παράθυρα αυξάνουμε την κατανάλωση, την κόπωση του οδηγού αλλά και τους κινδύνους από το τσίμπημα ενός εντόμου. Επίσης σημαντικό είναι να μην κρυώνουμε ή ιδρώνουμε μέσα στο αυτοκίνητο γιατί εκνευριζόμαστε/εξαντλούμαστε και αυτό μοιραία θα οδηγήσει σε λάθος κίνηση.
Πριν ξεκινήσουμε για το ταξίδι μας ελέγχουμε αν το αυτοκίνητο έχει πληρωμένα τέλη κυκλοφορίας, ασφάλεια και ΚΤΕΟ.

Ταξιδεύοντας…

Προφανώς δεν μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και ξεκινάμε το ταξίδι. Πριν πραγματοποιήσουμε μια μετακίνηση που περιλαμβάνει αρκετά χιλιόμετρα ειδικά σε μέρη που δεν γνωρίζουμε καλό είναι να οργανωθούμε. Πρώτα απ’ όλα επιλέγουμε τη διαδρομή που θα ακολουθήσουμε. Εξετάζουμε την απόσταση, τα δύσκολα σημεία και προαποφασίζουμε τι θα κάνουμε αν οι συνθήκες (π.χ. κακοκαιρία) μας υποχρεώσουν ν’ αλλάξουμε πορεία. Έστω ότι έχουμε να διανύσουμε 270km μέχρι να φτάσουμε στον προορισμό μας.

Μια ρεαλιστική μέση ωριαία ταχύτητα που μας επιτρέπει να κινηθούμε μ’ ασφάλεια και ταυτόχρονα ν’ απολαύσουμε το ταξίδι, χωρίς να επιβαρυνθούμε υπέρμετρα σε καύσιμο είναι τα 100km/h. Όταν λέμε μ.ω.τ 100km/h αυτό δε σημαίνει ότι θα κινούμαστε για ώρα με 80km/h και μετά θα επιταχύνουμε ως τα 160km/h για να καλύψουμε την υστέρηση. Προσπαθούμε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο σταθεροί σε ρυθμό και να κινούμαστε με ελάχιστες αυξομειώσεις ταχύτητας στο ταξίδι. Χωρίζουμε τη διαδρομή σε μέρη, άλλη μέση ωριαία ταχύτητα υπολογίζουμε για την Εθνική Οδό, άλλη για το επαρχιακό δίκτυο. Αν με το φως της ημέρας μπορούμε να πάμε με μ.ω.τ. 100km/h τότε πιθανόν τη νύχτα ο ρυθμός να μειωθεί στα 75km/h. Για μια απόσταση 270km με μ.ω.τ 100km/h υπολογίστε από 210 έως 240 λεπτά καθότι είναι απαραίτητη για την ασφάλεια μας, μια 15λεπτη στάση για ξεκούραση ανά 90 λεπτά.
Πιθανόν θα χρειαστεί ανεφοδιασμός, επιλέξτε σημείο ανεφοδιασμού με βάση το τεπόζιτο του αυτοκινήτου. Αν π.χ. έχετε ένα αυτοκίνητο με τεπόζιτο 50lt και κατανάλωση 10lt/100km θα χρειαστείτε ανεφοδιασμό ανάμεσα στα 400km – 450km. Σ’ αυτό τον υπολογισμό θεωρούμε ότι ξεκινάτε με γεμάτο τεπόζιτο, πράγμα που προτείνουμε καθότι οι τιμές στα πρατήρια επί των Εθνικών οδών είναι υψηλότερες καθώς επιβαρύνονται από το αντίστοιχο Τέλος. Καλό είναι να έχετε από πριν τσεκάρει στους χάρτες που υπάρχουν πρατήρια γιατί αν βρεθείτε μες τη μαύρη νύχτα να ψάχνετε ανοικτό πρατήριο στην επαρχία τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τα ΑΤΜ. Φροντίστε να έχετε μαζί σας μετρητά για τις πρώτες ανάγκες γιατί δεν αποκλείεται όταν ρωτήσετε για POS να εισπράξετε ένα απογοητευτικό απορημένο βλέμμα.
Αν έχετε μαζί σας παιδιά, λάβετε υπόψη σας ότι θα χρειαστούν τροφή και το αυτοκίνητο δεν είναι τραπεζαρία για να τρώνε μέσα. Ιδανικά μπορείτε να συνδυάσετε κάποια από τις 15λεπτες στάσεις με επίσκεψη σε κάποιο αξιοθέατο της περιοχής που περνάτε. Η πνευματική ενασχόληση θα δημιουργήσει ευχάριστο κλίμα, σημαντικό για την ομαλή διεξαγωγή του ταξιδιού.
Εντοπίστε τα αξιοθέατα της περιοχής που θα επισκεφτείτε και κάντε και μια έρευνα για τα εστιατόρια. Φτιάξτε ένα ρεαλιστικό πλάνο δράσης για τις μέρες που θα μείνετε και θ’ ανακαλύψετε με μεγάλη έκπληξη ότι προλάβατε να πραγματοποιήσετε όλα όσα θέλετε.

Εν αρχή ην η ασφάλεια!

Βασική μας προτεραιότητα όταν ταξιδεύουμε είναι να φτάσουμε με ασφάλεια στον προορισμό μας. Σε κάθε περίπτωση δε ορίζουμε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια τα οποία προσπαθούμε να υλοποιήσουμε προσποιούμενοι τους οδηγούς αγώνων.
Ούτε οι δρόμοι είναι πίστες, ούτε οι άλλοι οδηγοί αντίπαλοι, ούτε εμείς έχουμε το δικαίωμα να κινούμαστε αντικοινωνικά τρομάζοντας όλους στο διάβα μας. Είναι σημαντική λοιπόν η οριοθέτηση του ρυθμού μας αλλά και του χρονικού ορίζοντα που έχουμε για να φτάσουμε στον προορισμό μας.

Εξίσου επικίνδυνο είναι και να βραδύνουμε αναίτια στο δρόμο εκνευρίζοντας όλους όσοι προσπαθούν να μας προσπεράσουν. Μια τέτοια κατάσταση στην οποία μπορεί να περιέλθουμε απλά επειδή ψάχνουμε το δρόμο (σ.σ: πρέπει από πριν να έχουμε προγραμματίσει τη διαδρομή στο σύστημα πλοήγησης) εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούμε τις αποστάσεις ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα, να οδηγούμε αμυντικά προβλέποντας ότι επικίνδυνο μπορεί να συμβεί μπροστά μας. Ιδιαίτερη επαγρύπνηση απαιτείται στις διασταυρώσεις, στις αφύλακτες διαβάσεις τρένων, αλλά και στους μικρούς αγροτικούς δρόμους απ’ όπου μπορεί να πεταχτεί κάποιο γεωργικό μηχάνημα.
Σε συνθήκες μειωμένης ορατότητας, μειώνουμε αντίστοιχα την ταχύτητά μας, αυξάνουμε την απόσταση από το προπορευόμενο όχημα, διατηρούμε τα τζάμια καθαρά με χρήση του κλιματιστικού διοχετεύοντας κρύο αέρα στην επιφάνειά τους και είμαστε σε αυξημένη εγρήγορση. Σε τέτοιες στρεσογόνες καταστάσεις πολλές φορές μας δημιουργείται η ανάγκη να ουρήσουμε. Δεν αντιστεκόμαστε σ’ αυτό γιατί προκαλεί εκνευρισμό που μπορεί να οδηγήσει σε λάθος.

Με τα φώτα νυσταγμένα και βαριά…

Αποφεύγουμε αν μπορούμε να ταξιδεύουμε σούρουπο ή χάραμα, αποδεδειγμένα παγκοσμίως πρόκειται για τις ώρες με τα περισσότερα δυστυχήματα λόγω της αλλαγής φωτός. Όταν οδηγούμε βράδυ μειώνουμε ανάλογα την ταχύτητα. Χρησιμοποιούμε τη μεσαία σκάλα φώτων. Τη μεγάλη σκάλα την ενεργοποιούμε μόνο στιγμιαία για να δούμε στο βάθος του δρόμου. Αν την έχουμε συνεχώς αναμμένη ακόμη κι αν δεν έρχεται κάποιος από απέναντι για να τον τυφλώσουμε, το μάτι συνηθίζει σ’ αυτή την ένταση φωτός και όταν υποχρεωθούμε να περιοριστούμε στη μεσαία σκάλα απαιτείται μια περίοδος προσαρμογής που εγκυμονεί κινδύνους. Επίσης τη νύχτα ρυθμίζουμε στη χαμηλότερη δυνατή ένταση τα φώτα της καμπίνας του αυτοκινήτου για να μην μας κουράζει η αντίθεση με το εξωτερικό περιβάλλον περιορίζοντας την περιφερειακή μας όραση.
Προσπαθούμε να κοιτάμε όσο το δυνατό μακρύτερα μπροστά ώστε να προλάβουμε μια επικίνδυνη κατάσταση. Όταν χρειαστεί να προσπεράσουμε, χρησιμοποιούμε όλη την ισχύ του κινητήρα ώστε να ελαχιστοποιήσουμε το χρόνο παραμονής μας στο αντίθετο ρεύμα. Στις στροφές δεν εξαντλούμε τις δυνατότητες του αυτοκινήτου, ούτε πιέζουμε ελαστικά, ανάρτηση αφήνοντας πάντοτε περιθώριο για έναν ελιγμό αποφυγής εμποδίου. Καλό είναι να έχετε υπόψη σας πως στους επαρχιακούς δρόμους πετάγονται αδέσποτα ζώα. Προσπαθούμε να μη χτυπήσουμε το ζώο φρενάροντας και κάνοντας ελιγμό πάντα στο πλαίσιο του εφικτού. Αποφεύγουμε εντάσεις, καβγάδες ή δυνατή μουσική όταν ταξιδεύουμε γενικότερα ότι μπορεί να μας αποσπάσει την προσοχή. Ο οδηγός δε μιλά στο κινητό κρατώντας το ενόσω οδηγεί. Ή κάποιος τον διευκολύνει με την κλήση ή χρησιμοποιεί εφόσον υπάρχει το σύστημα ανοικτής ακρόασης Bluetooth του αυτοκινήτου. Καλό είναι να έχουμε πάντα μαζί μας δεύτερα κλειδιά όταν ταξιδεύουμε.

Πιθανοί κίνδυνοι στο ταξίδι

Μια σημαντική δυσκολία που μπορεί ν’ αντιμετωπίσουμε στο ταξίδι είναι μια απρόβλεπτη στάση. Μπορεί να μας πιάσει λάστιχο ή μια αδιαθεσία ή μια μηχανική βλάβη στο αυτοκίνητο. Είναι κομβικής σημασίας να σταματήσουμε σε όσο το δυνατόν πιο ασφαλές σημείο. Εφόσον βρισκόμαστε στο Εθνικό Οδικό Δίκτυο επιβάλλεται να φτάσουμε στον πλησιέστερο χώρο στάθμευσης. Μόνο στην περίπτωση που αυτό είναι αδύνατο σταματάμε στη ΛΕΑ (Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης). Πρέπει αμέσως να βγάλουμε τους επιβάτες από το όχημα και να τους περάσουμε πίσω από τις μπαριέρες και μετά να τοποθετήσουμε το ειδικό προειδοποιητικό τρίγωνο σε μεγάλη απόσταση πάνω από 150m καθώς οι ταχύτητες στην Εθνική Οδό είναι υψηλές.
Αν χρειαστεί να σταματήσουμε σε επαρχιακή οδό φροντίζουμε να σταματήσουμε σε εσοχή του δρόμου και οπωσδήποτε σε ευθεία μακριά από στροφή. Όπως και στην προηγούμενη περίπτωση έτσι και τώρα απομακρύνουμε άμεσα τους επιβάτες από το όχημα αλλά πιθανόν αυτό να μην αρκεί. Πρέπει να στέκονται σε ασφαλές σημείο. Αν είναι νύχτα φοράμε το ανακλαστικό γιλέκο που πρέπει να έχουμε μαζί μας στο αυτοκίνητο και αφήνουμε αναμμένα τα αλάρμ για να είμαστε ορατοί.
Εφόσον εμπλακούμε σε ατύχημα, δεν πανικοβαλλόμαστε αλλά καλούμε την οδική βοήθεια.